Kimyasal enerjisine çeviren ve elektrik enerjisine çeviren ve elektrik enerjisini kimyasal enerjiye çevirecek depo eden araçlara akümülatör denir.
Bir akümülatörden elektrik enerjisi alındığında, elektrolit ve elektrotlarda bazı kimyasal değişiklikler olur, ve bir müddet sonra Emk’i düşer.Bu akümülatörden ters yönde bir akım geçirildiğinde elektrolit ve elektrotlarda kimyasal değişiklikler olur ve akünün Emk’i yükselir.
Kurşunlu Akümülatörler:
(1) Yapılışları:
Dolu bir akünün negatif plağının aktif maddesi süngerimsi (gözenekli) kurşun (Pb), pozitif plağın koyu kahve rengi kurşun (Pb O2), elektroliti de yoğunluğu 1,27 olan sulu sülfürik asittir.
Bir akümülatörden çekilen elektrik enerjisinin miktarı kimyasal değişmeye giren maddenin miktarına bağlıdır. Elektrolit ile temas halinde olan plaklardaki aktif madde miktarının mümkün olduğu nispette fazla olması arzu edilir. Bunun için bir aküde bir çok pozitif ve negatif plaklar bulunur. Pozitif plaklar bir köprü ile birbirine bağlanarak iki uç çıkarılmıştır. Pozitif uca akünün pozitif kutbu, negatif uca da akünün negatif kutbu denir.
Bir akünün negatif yapısı ve plakların yerleştirilişi akü kesitinde görülmektedir. Bir akümülatördeki negatif yapısı ve plakların yerleştirilişi akü kesitinde görülmektedir. Bir akümülatördeki negatif plakların sayısı pozitif plakların sayısından bir fazladır. Plakların yerleştirilişi seperatörleri ile birlikte gösterilmiştir. Plaklardaki aktif madde kurşun-antimon alaşımından yapılan ızgara şeklindeki kafeslere doldurulur.
(2) Bir Kurşunlu Akünün Deşarjındaki Kimyasal Olaylar:
Dolu aküyü anahtarlarını kapayarak deşarj etmeye başlayalım. Sulu sülfürik asit pozitif yüklü hidrojen (H2+) ve negatif yüklü sülfat (So4-) iyonlarından meydana gelir. Sülfat iyonu negatif yükünü kurşun levhaya vererek kurşunla birleşir ve kurşun sülfat (PbSo4) meydana gelir. Sülfat iyonu negatif yükünü kurşun levhaya vererek kurşunla birleşir ve kurşun sülfat levhasına gider, yükünü bu levhaya verdikten sonra kurşun peroksit levhanın oksijeni ile birleşerek su (H2O) meydana getirir. Kurşun peroksit levhası ile temasta bulunan sülfürik asidin hidrojen iyonu kurşun peroksidin oksijeni ile birleşerek kurşun sülfat (PbSo4) meydana getirir. Böylece her iki plakada kurşun sülfata dönüşür. Akü dış devreye akım vermeye her iki levha kurşun sülfata dönüşünceye kadar devam eder. Çünkü elektronik içindeki iki levha aynı cinsten olunca, levhalar arası potansiyel farkı sıfır olur.
Akünün deşarjı anında üç değişiklik olur:
1. Elektrolitteki asit yoğunluğu zayıflar. Bu Emk’i düşürür.
2. Plakların aktif maddeleri, kurşun peroksit ve kurşun, kurşun sülfata dönüşürler.
3. Akünün iç direnci büyür, Emk’i düşer.
Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz.
Üye Olun veya Giriş YapınAkünün Bakımı
Birkaç basit öneriye uyarsanız akünüz kış günlerinde de sağlıklı kalabilir. Bazı şeyler asla değişmez.Örneğin her yıl kış gelir, her kışla birlikte akü arızaları nedeni ile çalışmayan araç çalışması artar.
Peki ama bunun nedeni ne? Aslına bakılırsa bunun üç nedeni var.Termometre sıfır derecenin altına düşüğünde akünün performansı düşer.Örneğin eksi 20 derecede yarıya düşer.Buna karşı yapılacak tek şey aracı ısıtmalı bir parka bırakmak.
İkinci neden koltuk ısıtıcıları, dizel motorların ön kızdırıcıları, ısıtmalı arka camlar ve benzeri aküden beslenen donanımlardır.Aracı kısa mesafelerde kullanmak ise aküye ekstra yük getirir. Bundan kurtulmak için elektrikli yardımcı aygıtları mümkün olduğu kadar kapalı tutmak ve kısa mesafelerde kullanmaktan kaçınmak gerekir.Üçüncü neden olan yetersiz akü bakımlarıdır.Bu bakımları düzenli olarak yaptırmak çok kolay olmasına rağmen çoğu zaman ihmal edilmektedir.
Nemli kir, aküyü boşaltan elektirik kaçaklarına neden olur.Kiri temizleyin.
V kayışı kaydırma yapıyorsa alternatör tam kapasite çalışmaz ve aküyü yeterince şarj edemez.Kayışı düzenli olarak kontrol ettirin.
Akünün şasi bağlantısının yapıldığı yerde kesinlikle pas olmamalı.Çünkü pas elektirik akımına direnç yaratan bir maddedir.Pası temizleyin.
Akü başları ve bağlantı kıskaçlarını temiz tutun, kalın oksit katmanlarını temizleyin, hasar görmüş kutup başlarını kesin, kutup başlarını yağlayın.
Akü çubuklarının arı su ile tamamen kapalı olup olmadığına bakın.Bu işi yaparken akü içerisinde asitli su olduğunu unutmayın.Eksik ise arı su ile tamamlattırın.
Şarj durumunu bir serviste kontrol ettirin.Unutmayın şarj olmada sorun çıkartan akü hiç bir zaman yeterli enerjiyi biriktiremeyecektir. Sorunlu şarj olan akülerin yetkili servislerde müdahale edilmesi gerekir. arabalar.gen.tr